Lời giải sách Khoa học lớp 4 Bài 15 - KNTT
Kết nối tri thức_Khoa học 4_Chủ đề 3_ Bài 15_Thực vật cần gì để sống?
Lời giải sách Khoa học lớp 4 Bài 15 Thực vật cần gì để sống? - Kết nối tri thức đầy đủ và chi tiết nhất.
Hoạt động khởi động (trang 53)
Khoa học 4 bài 15 trang 53
Hình 1 mô tả quá trình phát triển lớn lên của cây đậu. Theo em, cây đậu sống và phát triển tốt cần những điều kiện nào?
Trả lời:
Để cây đậu sống và phát triển tốt, cần có đủ nước để cung cấp cho quá trình quang hợp và nuôi dưỡng cây. Chất khoáng như đạm, kali, photpho cũng rất quan trọng để giúp cây phát triển khỏe mạnh. Cây đậu cũng cần không khí để hô hấp và tiếp nhận CO2 cho quá trình quang hợp. Ánh sáng là yếu tố quan trọng để cây đậu có thể thực hiện quá trình quang hợp, sản xuất thức ăn. Cuối cùng, nhiệt độ cũng ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cây, cây đậu cần môi trường ấm áp để phát triển tốt.
Khi thiếu một trong các yếu tố đó, cây đậu sẽ kém phát triển, thậm chí bị chết.
1. Các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật (trang 54, 55)
Hoạt động 1 Khoa học 4 bài 15 trang 54
Có năm chậu cây đậu giống nhau về kích thước, phát triển tốt. Cây từ 1 đến 4 trồng trong đất (chứa chất khoáng), cây 5 trồng trong cát sỏi rửa sạch (thiếu chất khoáng). Đặt các chậu cây ở nơi có nhiệt độ khoảng từ 25 °C đến 30 °C với một số điều kiện khác nhau (Hình 2). Hãy quan sát hình 2, đọc thông tin và cho biết:
- Các cây đậu được đặt trong điều kiện như thế nào?
- Dự đoán sự thay đổi của các cây đậu đặt trong các điều kiện đó sau hai tuần. Giải thích dự đoán đó.
Trả lời:
- Xác định điều kiện đặt cây:
+ Cây 1: Trồng trong đất, tưới nước thường xuyên, che kín bằng túi giấy đen.
+ Cây 2: Trồng trong đất, tưới nước thường xuyên, bôi lớp keo mỏng lên lá.
+ Cây 3: Trồng trong đất, không tưới nước.
+ Cây 4: Trồng trong đất, tưới nước thường xuyên.
+ Cây 5: Trồng trong cát sỏi, tưới nước thường xuyên.
- Dự đoán sự thay đổi của cây sau hai tuần:
+ Cây 1: Vống lên, lá vàng, thân gầy do thiếu ánh sáng.
+ Cây 2: Kém phát triển, lá héo do mất khả năng trao đổi không khí với môi trường.
+ Cây 3: Chết do thiếu nước.
+ Cây 4: Phát triển tốt do đủ chất dinh dưỡng và nước.
+ Cây 5: Phát triển kém, còi cọc do thiếu chất dinh dưỡng.
Hoạt động 2 Khoa học 4 bài 15 trang 55
Hình 3 là kết quả năm cây đậu sau hai tuần duy trì trong các điều kiện khác nhau như hình 2.
Quan sát hình 3 và mô tả sự thay đổi của các cây đó. Theo em, vì sao có sự thay đổi đó?
Trả lời:
Sự thay đổi của các cây:
- Cây 1: Cây bị vống lên, lá vàng, thân gầy do không có ánh sáng mặt trời.
- Cây 2: Cây kém phát triển, lá bị héo.
- Cây 3: Cây bị chết do không được tưới nước.
- Cây 4: Cây sinh trưởng phát triển tốt.
- Cây 5: Cây sinh trưởng phát triển kém, còi cọc do trồng trong đá sỏi nên không đủ chất dinh dưỡng.
Nhận xét:
Thực vật cần đủ nước, chất khoáng, không khí, ánh sáng và nhiệt độ thích hợp để sống và phát triển. Khi thiếu một trong các yếu tố đó, thực vật kém phát triển, thậm chí có thể bị chết.
Hoạt động 3 Khoa học 4 bài 15 trang 55
Thảo luận và trả lời câu hỏi.
Các cây sẽ sống và phát triển như thế nào nếu:
- Đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ cao sang trồng ở vùng băng tuyết có nhiệt độ quá thấp.
- Đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ thấp sang trồng ở vùng sa mạc nắng nóng có nhiệt độ quá cao.
Trả lời:
Khi đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ cao sang trồng ở vùng băng tuyết có nhiệt độ quá thấp hay đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ thấp sang trồng ở vùng sa mạc nắng nóng có nhiệt độ quá cao đều sẽ làm cây sinh trưởng và phát triển kém đi, thậm chí là chết.
Câu hỏi (trang 56)
Câu hỏi 1 Khoa học 4 bài 15 trang 56
Nhiệt độ ảnh hưởng đến sự sống và phát triển của thực vật như thế nào?
Trả lời:
Nhiệt độ có ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của thực vật. Mỗi loại thực vật có nhu cầu về nhiệt độ thích hợp. Nếu phải sống trong điều kiện nhiệt độ không thích hợp mà cơ thể không tự điều chỉnh được hoặc không có những biện pháp nhân tạo để khắc phục thực vật sẽ kém phát triển, thậm chí có thể chết.
Câu hỏi 2 Khoa học 4 bài 15 trang 56
Thực vật cần yếu tố nào để sống và phát triển?
Trả lời:
Thực vật cần đủ nước, chất khoáng, không khí, ánh sáng và nhiệt độ thích hợp để sống và phát triển.
2. Sự kì diệu của lá cây (trang 56)
Khoa học 4 bài 15 trang 56
Quan sát hình 8, đọc thông tin.
- Kể tên một số yếu tố tham gia vào quá trình tự tổng hợp chất dinh dưỡng ở thực vật.
- Chất dinh dưỡng được thực vật tổng hợp thông qua quá trình nào?
- Chia sẻ với bạn về khả năng kì diệu của lá cây tự tổng hợp chất dinh dưỡng cần cho sự sống.
Trả lời:
- Một số yếu tố tham gia vào quá trình tự tổng hợp chất dinh dưỡng ở thực vật: nước, ánh sáng, khí các-bô-nic.
- Chất dinh dưỡng được thực vật tổng hợp thông qua quá trình quang hợp.
- Sự kì diệu của lá cây: Lá cây có khả năng thu nhận ánh sáng mặt trời, tự tổng hợp nên các chất dinh dưỡng cần cho sự sống từ các chất như khí các–bô–níc, nước nhờ quá trình quang hợp, đồng thời thải ra khí ô–xi.
3. Thực vật trao đổi khí với môi trường (trang 57)
Hoạt động 1 Khoa học 4 bài 15 trang 57
Quan sát hình 9, 10.
- Hãy mô tả sự trao đổi khí của thực vật với môi trường.
- Sự trao đổi khí với môi trường khi thực vật quang hợp và hô hấp khác nhau như thế nào?
Trả lời:
- Thực vật trao đổi khí với môi trường để thực hiện quá trình quang hợp và hô hấp:
+ Trong quá trình quang hợp, thực vật hấp thụ khí các-bô-níc đồng thời thải ra khí ô-xi.
+ Trong quá hô hấp, thực vật hấp thụ khí ô-xi và thải ra khí các-bô-níc.
- Sự khác nhau giữa quang hợp và hô hấp:
+ Trong quá trình quang hợp, thực vật hấp thụ khí các-bô-níc đồng thời thải ra khí ô-xi. Trong quá hô hấp, thực vật hấp thụ khí ô-xi và thải ra khí các-bô-níc.
+ Quang hợp diễn ra chủ yếu ở lá và cần có ánh sáng. Hô hấp diễn ra suốt ngày đêm và ở tất cả các bộ phận rễ, thân, lá, …
Hoạt động 2 Khoa học 4 bài 15 trang 57
Vẽ sơ đồ mô tả sự trao đổi khí với môi trường khi thực vật tiến hành quang hợp. Vẽ sơ đồ mô tả sự trao đổi khí với môi trường khi thực vật tiến hành hô hấp.
Trả lời:
Học sinh tham khảo sơ đồ Hình 9 và Hình 10 SGK trang 57.
Câu hỏi Khoa học 4 bài 15 trang 57
Vì sao buổi tối chúng ta không nên để cây xanh trong phòng ngủ?
Trả lời:
Vào ban đêm cây xanh ngừng quá trình quang hợp, nhưng vẫn duy trì quá trình hô hấp. Nếu trong phòng ngủ, đóng kín cửa mà để nhiều cây xanh thì rất dễ bị ngạt thở, bởi vì trong quá trình hô hấp cây đã lấy rất nhiều khí ô-xi của không khí trong phòng, đồng thời lại thải ra rất nhiều khí các-bô-níc.
4. Thực vật trao đổi nước và chất khoáng với môi trường (trang 58)
Hoạt động 1 Khoa học 4 bài 15 trang 58
Quan sát hình 11, mô tả sự trao đổi nước, chất khoáng của thực vật với môi trường.
Trả lời:
Sự trao đổi nước, chất khoáng của thực vật với môi trường gồm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Rễ hút nước và các chất khoáng.
- Giai đoạn 2: Thân vận chuyển nước, chất khoáng lên lá và các bộ phận khác.
- Giai đoạn 3: Lá thoát hơi nước.
Hoạt động 2 Khoa học 4 bài 15 trang 58
Vẽ và chia sẻ với bạn sơ đồ thể hiện sự trao đổi nước và chất khoáng của thực vật với môi trường.
Trả lời:
Câu hỏi (trang 58)
Câu hỏi 1 Khoa học 4 bài 15 trang 58
Vì sao trong những trưa nắng ngày hè khi đứng dưới bóng cây lại có cảm giác mát mẻ?
Trả lời:
Vào những ngày trời nắng, đứng dưới bóng cây to lại thấy mát hơn khi đứng dưới mái che vì tán lá che bớt ánh sáng mặt trời và ở cây có quá trình thoát hơi nước làm hạ nhiệt độ của môi trường.
Câu hỏi 2 Khoa học 4 bài 15 trang 58
Vì sao trong những ngày nắng nóng vào sáng sớm và chiều tối thường phải tưới nhiều nước hơn cho cây trồng?
Trả lời:
Vào những ngày nóng của mùa hè cần tưới nước nhiều hơn cho cây trồng là vì nhiệt độ cao khiến cây phải thoát nước nhiều. Nhờ thoát hơi nước mà cây không bị đốt nóng dưới ánh sáng mặt trời, do đó, vào những ngày nóng của mùa hè cần tưới nước nhiều hơn cho cây trồng.
Mùa hè trời rất nóng, nhất là vào buổi trưa. Lúc này, nếu tưới nước thì đất đang nóng sẽ hạ nhiệt đột ngột, trong khi nhiệt độ không khí bên ngoài tương đối cao. Sự thay đổi này khiến cây non yếu sẽ chịu không nổi và chết do bị sốc nhiệt. Vào lúc râm mát (sáng sớm, chiều muộn) nhiệt độ không khí tương đối thấp, nên sau khi tưới, nhiệt độ giữa đất và không khí chênh lệch ít, không gây nguy hiểm cho cây.
Xem thêm các Lời giải SGK Khoa học lớp 4 Kết nối tri thức khác:
Umbalena - Lời giải sách giáo khoa Khoa học 4 - Kết nối tri thức
Lời giải sách Khoa học lớp 4 Bài 13 - KNTT (umbalena.vn)
Lời giải sách Khoa học lớp 4 Bài 14 - KNTT (umbalena.vn)
